Olejowanie pępka (nabhi abhyanga) – ajurwedyjski sekret zdrowia, spokoju i równowagi

Olejowanie pępka (nabhi abhyanga) – ajurwedyjski sekret zdrowia, spokoju i równowagi

Napisane przez: Kasia Hinduja

|

|

Czas czytania 5 min

Jednym z  ajurwedyjskich rytuałów, które powoli wracają do łask, jest jeden – zaskakująco prosty, niemal zapomniany – który może mieć ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Nie wymaga specjalistycznej wiedzy, kosztownych produktów ani godzin czasu. Wymaga tylko… kilku kropel oleju i chwili uważności. Mowa o olejowaniu pępka, czyli nabhi abhyanga – rytuale, który w pradawnej medycynie indyjskiej uznawany był za święty punkt odnowy.

Dla wielu z nas pępek to tylko pozostałość po pępowinie. Dla ajurwedy – to centrum życia, energetyczny środek ciała i brama do głębokiego uzdrawiania. Olejowanie tego miejsca może przynieść ulgę w stresie, poprawić trawienie, wpłynąć na skórę, hormony, a nawet nastrój.

Pozwól, że opowiem Ci o tym rytuale – z perspektywy tradycji, osobistego doświadczenia i współczesnej wiedzy.

Co ajurweda mówi o pępku?

Nabhi abhyanga – nieco zapomniany rytuał regeneracji

Olejowanie pępka to praktyka, która była szeroko stosowana w starożytnych Indiach, a dziś coraz częściej pojawia się w nowoczesnej ajurwedzie integracyjnej. Polega na codziennym aplikowaniu kilku kropel ciepłego oleju bezpośrednio do pępka i delikatnym wmasowaniu go okrężnymi ruchami.

Choć może się wydawać, że to zbyt proste, by działało – efekty mogą Cię zaskoczyć. Nabhi abhyanga to delikatna forma terapii, która aktywuje głębokie procesy samoregulacji organizmu. Nie chodzi tu o spektakularne zmiany z dnia na dzień, ale o subtelne, systematyczne wspieranie ciała i umysłu.

Regularne olejowanie pępka może:

  • nawilżać ciało od wewnątrz, szczególnie u osób z przewagą doszy vata,

  • wyciszać system nerwowy – pomagając lepiej spać i radzić sobie z lękiem,

  • poprawiać pracę układu pokarmowego i hormonalnego poprzez stymulację energii samana i nerwu błędnego,

  • łagodzić objawy napięcia przedmiesiączkowego (PMS), wahań nastroju i nieregularności cyklu,

  • wspierać regenerację skóry – zwłaszcza w połączeniu z odpowiednimi olejami, np. brahmi czy neem.

Jak działa olejowanie pępka? Fizjologia i energia

Z punktu widzenia ajurwedy i współczesnej fizjologii, pępek to miejsce wyjątkowe. Znajduje się tu sieć zakończeń nerwowych, naczyń limfatycznych i połączeń powięziowych, które wpływają na funkcjonowanie całego ciała. To obszar, który można porównać do centrum dowodzenia – poprzez subtelne stymulacje wpływa na to, co dzieje się „w środku”.

Delikatny masaż pępka działa uspokajająco na nerw błędny – główny kanał komunikacyjny między mózgiem a narządami wewnętrznymi. Ciepły olej, dobrany do konstytucji i wmasowany z czułością, wysyła do układu nerwowego sygnał bezpieczeństwa. A to – w dzisiejszym świecie pełnym stresu i pośpiechu – jest jak balsam dla duszy.

Polacane olejki do olejowania pępka

Kiedy i jak wykonywać olejowanie pępka?

Najlepszy moment na olejowanie pępka to wieczór – kiedy ciało i umysł zaczynają naturalnie zwalniać. Rytuał można włączyć do wieczornej ratricharya, tuż po kąpieli i przed snem.

Prosty rytuał nabhi abhyanga:

  1. Podgrzej wybrany olej (najlepiej w kąpieli wodnej) – nie powinien być gorący, lecz przyjemnie ciepły.

  2. Połóż się wygodnie, wycisz światło i nałóż 2–3 krople oleju bezpośrednio do pępka.

  3. Zacznij delikatnie masować to miejsce okrężnymi ruchami – zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Możesz wykonać od 21 do 108 okrążeń.

  4. Po masażu zostań przez kilka minut w ciszy, oddychając spokojnie. Pozwól ciału się rozluźnić, a umysłowi – uspokoić.

To doskonały moment, by po prostu „być” – w ciele, w oddechu, w obecności.


„Nabhi is the seat of samana vayu and the origin of all siras (channels); its injury leads to serious disorders of digestion, strength, and vitality.” (Tłum. Nabhi to siedziba samana vayu i punkt, z którego wywodzą się wszystkie kanały. Uszkodzenie tego miejsca prowadzi do poważnych zaburzeń trawienia, siły i witalności.)

– Sushruta Samhita, Sharira Sthana 6/20

Jakie oleje wybrać? Przewodnik według dosz

Olejowanie pępka działa najskuteczniej, gdy używamy olejów dopasowanych do naszej konstytucji ajurwedyjskiej lub aktualnej nierównowagi. Oto propozycje:

Dla VATA (suchość, niepokój, zimno):

  • olej sezamowy – klasyka ajurwedy, rozgrzewający i głęboko odżywczy,

  • olej z czarnego kminku – działa stabilizująco, wspiera trawienie i odporność,

  • mieszanka z ashwagandhą lub brahmi – wycisza układ nerwowy, koi emocje.

Dla PITTA (nadmiar ciepła, drażliwość, trądzik hormonalny):

  • olej kokosowy – chłodzący, lekki, łagodzący stany zapalne,

  • olej z pestek winogron – neutralny i szybko wchłanialny,

  • dodatki z neem, róży, lotosu – redukują nadmiar ognia i poprawiają nastrój.

Dla KAPHA (zastój, zmęczenie, obrzęki):

  • olej musztardowy – pobudzający, rozgrzewający, zwiększający krążenie,

  • olej imbirowy – wspiera trawienie i likwiduje zastoje,

  • dodatki z bazylią, eukaliptusem – działają oczyszczająco i stymulująco.

Moja osobista historia z nabhi abhyanga

Do tej praktyki wróciłam po intensywnym okresie pracy, licznych projektach i niewyspanych nocach. Czułam, jak moje ciało traci spójność, a umysł staje się rozproszony. Wtedy przypomniałam sobie o rytuale, który poznawałam na zajęciach w Kerali – nabhi abhyanga.

Zaczęłam od kilku kropel ciepłego oleju sezamowego przed snem. Bez oczekiwań, bez planu. Po kilku wieczorach zauważyłam zmianę – głębszy oddech, wyciszenie, spokojniejszy sen. Z czasem stało się to moim rytuałem – intymnym, czułym, tylko dla mnie. I jak to często bywa – najmniej spektakularne rzeczy działają najgłębiej.


Pępek to centrum energii

Olejowanie pępka olejem rycynowym - kiedy warto

Olej rycynowy, choć znany głównie z zastosowań zewnętrznych przy problemach skórnych czy w pielęgnacji włosów, w ajurwedzie ma również swoje miejsce w rytuale nabhi abhyanga – zwłaszcza wtedy, gdy potrzebujemy głębokiego oczyszczenia, wsparcia dla trawienia lub ulgi przy zaparciach. Dzięki swoim właściwościom rozgrzewającym, przeczyszczającym i detoksykującym, olej rycynowy może być szczególnie korzystny dla osób z przewagą doszy kapha (nadmiar śluzu, stagnacja) lub przy nierównowadze vata w jelitach (suchość, napięcie, nieregularność wypróżnień). Wmasowany w okolicę pępka działa rozluźniająco na mięśnie brzucha, wspiera pracę jelit i pobudza krążenie limfy – co przekłada się na ogólne poczucie lekkości. Warto po niego sięgnąć także w momentach przeciążenia emocjonalnego, gdy ciało manifestuje stres poprzez napięcia w obrębie brzucha. Olej rycynowy, użyty świadomie w tym delikatnym rytuale, może działać jak subtelna forma domowego oczyszczania – fizycznego i emocjonalnego.

Podsumowanie: mały rytuał, wielka zmiana


Olejowanie pępka, znane w ajurwedzie jako nabhi abhyanga, to prosty, a jednocześnie głęboko regenerujący rytuał, który wspiera równowagę układu nerwowego, trawiennego i hormonalnego

Dzięki zastosowaniu ciepłego oleju dopasowanego do typu doszy, możemy nie tylko poprawić jakość snu i trawienia, ale również wprowadzić więcej spokoju i uważności do codziennego życia.


Choć wydaje się drobnostką, regularne olejowanie pępka staje się aktem czułości wobec samego siebie – świadomą praktyką powrotu do ciała, oddechu i wewnętrznej harmonii.

Kasia Hinduja

Autorka : Kasia Hinduja

Specjalistka i praktyczka ajurwedy, współtwórczyni marki Sattva Ayurveda. Swoją wiedzę zdobywała u źródła – studiując ajurwedę w Indiach (Kerala) i doświadczając jej na co dzień w życiu osobistym i zawodowym. Od lat dzieli się wiedzą na temat naturalnego stylu życia, zdrowia i świadomej pielęgnacji, pokazując, że ajurweda to nie tylko starożytna nauka, ale przede wszystkim praktyczna ścieżka do równowagi, spokoju i energii.

W Sattva Ayurveda odpowiada m.in. za edukację, tworzenie produktów i komunikację, która inspiruje do życia w harmonii z naturą i sobą samym.

Jeśli olejowanie pępka stosujesz na lepszy sen – przeczytaj też nasz artykuł o bezsenności według ajurwedy ”

Najczęstsze pytania o olejowanie pępka (FAQ)

Czy każdy może stosować nabhi abhyanga?

Tak – to praktyka bezpieczna, ale należy zachować ostrożność w ciąży, przy otwartych ranach wokół pępka lub poważnych infekcjach skóry.


Czy wystarczy raz w tygodniu?

Najlepsze efekty daje codzienna uważna praktyka, ale nawet olejowanie pępka 2–3 razy w tygodniu może przynieść zauważalne korzyści.

Jakie są przeciwwskazania do olejowania pępka?

Unikaj olejowania przy aktywnych infekcjach skóry, silnych stanach zapalnych lub alergii na składniki oleju.

Przeczytaj również